ΠΡΟΣΟΧΗ! Προσεχώς Νέο Δημοτικό Σχολείο!

Νέο Δημοτικό Σχολείο βάζει στα σκαριά η κυβέρνηση. Ο Λοβέρδος ξεκαθαρίζει με δηλώσεις του, πως τώρα θα επικεντρώσουν την παρέμβασής τους στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, στο μοτίβο των αλλαγών που έγιναν και που θα συνεχιστούν σε δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια. Το Νέο Σχολείο που διαγράφει φοιτητές και εξοστρακίζει τους μαθητές της δευτεροβάθμιας, που απολύει εκπαιδευτικούς, ετοιμάζεται να περιλάβει τους μικρούς μαθητές του δημοτικού… Όχι, θα τους άφηνε!

Μόνο η εξαγγελία του υπουργού για μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια, αρκεί να σπείρει την ανησυχία σε γονείς και εκπαιδευτικούς. Όταν στο εισηγητικό κείμενο που δημοσιεύεται στις 28/11/2014, ο υπουργός καλεί προσκλητήριο για «το μέλλον της πατρίδας μας και των παιδιών μας», μας ζώνουν τα φίδια. Όπου απλώνουν το χέρι τους οι άθλιοι κυβερνώντες, το καταστρέφουν.

Η κυβέρνηση παρά τη δημοσίευση της εισήγησης του υπουργού, δεν ανοίγει όλα τα χαρτιά της. Με το βαρύγδουπο σύνθημα «λιγότερη ύλη, περισσότερη παιδεία», ετοιμάζεται να εφορμήσει στις πιο τρυφερές ηλικίες. Προχωράει τον περίφημο διάλογο στα πλαίσια του ΕΣΥΠ με στόχο να ψηφιστεί η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια τον Γενάρη του ’15. Σε αυτή την προσπάθεια, επιστρατεύει τους πρώην υπουργούς παιδείας. Είναι κι αυτό ένα δείγμα του βάθους των ανατροπών που ετοιμάζει. Όπως τονίζει ο νυν υπουργός, όσα θα γίνουν, θα λαμβάνουν υπόψη τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας και τις προτεραιότητες που τίθενται. Φυσικά, η τρόικα βάζει παντού το χεράκι της.

Σύμφωνα με την εισήγηση, οι αλλαγές θα αφορούν στην ύλη των μαθημάτων, τις ώρες διδασκαλίας κάθε μαθήματος, την εισαγωγή νέων μαθημάτων ή την κατάργηση-συγχώνευση γνωστικών αντικειμένων. Ετοιμάζονται νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία. Είναι σίγουρο πως θα γίνουν αλλαγές στο θεσμό του ολοήμερου σχολείου. Οι στόχοι ξεκινούν από την αυτογνωσία και φτάνουν μέχρι «τη δημιουργία προϋποθέσεων της κατανόησης του φαινομένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης»!

Ελάφρυνση;

Την ίδια ώρα που το υπουργείο τηρεί σιγή ιχθύος για τις λεπτομέρειες των αλλαγών, επιχειρεί να στρέψει τη συζήτηση στο θέμα της μείωσης της ύλης και της ελάφρυνσης των μαθητών από τη μελέτη στο σπίτι. Καμιά πρωτότυπη προπαγάνδα δεν χρησιμοποιεί, αφού από το 1984 αυτό ήταν το μονότονο ποιηματάκι όλων των μεταρρυθμίσεων, που οδηγούσαν πάντα στη γιγάντωση των φροντιστηρίων. Ξεδιπλώνει την επιχειρηματολογία του πατώντας στην αγωνία γονιών και εκπαιδευτικών, που βλέπουν την παιδικότητα να συνθλίβεται κάτω από την αύξηση της διδακτέας ύλης και του βαθμού δυσκολίας της, που έφερε η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια το 2006 με τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία. Από τότε, μεγάλο μέρος της ύλης του γυμνασίου κατέβηκε στο δημοτικό επηρεάζοντας όλες τις τάξεις.

Ξέρουμε πως μια σειρά χώρες, το σύστημα έχει βρει τη «χαλαρότητα» ως τη μέθοδο που εγγυάται την αμορφωσιά. Σε αυτές τις χώρες, τα αναλυτικά προγράμματα στην πλειοψηφία των σχολείων ίσα που ακουμπάνε τα γνωστικά αντικείμενα και απασχολούν τους μαθητές για την απόκτηση δεξιοτήτων σε επουσιώδη θέματα. Θα μπορούσαμε κάποιος να σκεφτεί πως «οι δικοί μας» μπορεί να μειώσουν και να απλοποιήσουν την ύλη και να μεταπηδήσουν από το μοντέλο της βαριάς ύλης στο μοντέλο της χαλαρής. Ωστόσο, από την εισήγηση δεν προκύπτει πως θα μειωθεί η ύλη του δημοτικού στο σύνολό της, αλλά πως θα υπάρξει αναδιάταξή της και μεταφορά «δύσκολων διδακτικών αντικειμένων από μικρότερες σε μεγαλύτερες τάξεις». Άλλωστε, μια μείωση της ύλης στο δημοτικό θα έπρεπε να συνοδευτεί με ανάλογη μείωση στη δευτεροβάθμια, πράγμα που καταφανώς δε συμβαίνει. Επίσης, ένα χάσμα ύλης μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, θα ορθωνόταν ως εμπόδιο στην πορεία των παιδιών από τη μία βαθμίδα στην άλλη.

Δεν ξεκαθαρίζεται, παρά τα δημοσιεύματα, αν θα μειωθούν οι ώρες διδασκαλίας των λεγόμενων βασικών μαθημάτων (ο ίδιος ο υπουργός έκανε λόγο για δευτερεύουσες ειδικότητες!). Μπαίνουν στο πρόγραμμα νέα γνωστικά αντικείμενα. Συζητάνε για Αγγλικά και Υπολογιστές από την πρώτη τάξη. Μάλιστα, η εισήγηση θέτει ως στόχος την «πιστοποίηση στην ξένη γλώσσα και στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή με την ολοκλήρωση των προγραμμάτων σπουδών στο Γυμνάσιο», που σημαίνει πως θα είναι μαθήματα που θα προστεθούν στα λεγόμενα βασικά. Ενδιαφέρον θα είναι να δούμε τον τρόπο που θα δίνεται ή δε θα δίνεται αυτή η πιστοποίηση. Το απολυτήριο φαίνεται πως δεν είναι αρκετό.

Όσο για την κατάργηση της μελέτης το σπίτι, αυτό αποτελεί μια αυταπάτη αυτών που νομίζουν πως μπορούν οι σχολικοί θεσμοί να εξουδετερώσουν την επιρροή του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος στην πρόοδο των μαθητών. Κι επειδή το σύστημα που καταφέρνει να κυβερνά δεν έχει αυταπάτες σαν αυτές των ρεφορμιστών, ετοιμάζεται να ρίξει τα βάρη της εκπαιδευτικής αποτυχίας στις πλάτες των εκπαιδευτικών.

Η αξιολόγηση μαθητών και η νοοτροπία που πρέπει να αλλάξει!

Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε πως το δημοτικό από δω και πέρα θα είναι μία παιδική χαρά με μπόλικη άθληση, αγωγή υγείας και χαλαρές δραστηριότητες και πως τη «σφαγή» θα την αναλάβει το γυμνάσιο, το Νέο λύκειο και η Τράπεζα Θεμάτων. Είναι άκρως ανησυχητική η παράγραφος που αναφέρεται στην αξιολόγηση των μαθητών. Όταν γράφεται πως «η επίδοση των μαθητών πρέπει να εκτιμάται με βάση τα κριτήρια που προκύπτουν από τους σκοπούς της εκπαίδευσης και όχι από τη σύγκριση με τους συμμαθητές τους», τότε σίγουρα η κατάσταση σκληραίνει. Το κυνήγι της βαθμολογίας, λοιπόν, ξεκινάει από το δημοτικό! Δεν είναι τυχαία η φράση ότι πρέπει να δοθεί «έμφαση στην αλλαγή νοοτροπίας στην αξιολόγηση των μαθητών». Θα πρέπει να περιμένουμε το επόμενο διάστημα να αναζωπυρωθεί η κριτική στο δημοτικό επειδή είναι χαλαρό στη βαθμολογία. Ήδη οι σύμβουλοι σπεύδουν να διοργανώσουν σεμινάρια με θέμα την αξιολόγηση των μαθητών. Σε συνδυασμό με τις δηλώσεις Σαμαρά για σύνδεση της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με την επίδοση των μαθητών, φαίνεται πως η αξιολόγηση θα ξεκινήσει από την πρώτη τάξη. Με απλά λόγια, η εντατικοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα μεγαλώσει, η πίεση για «αποτελέσματα» θα γιγαντώσει το σχολικό άγχος.

Η εισήγηση για «αλλαγή νοοτροπίας στην αξιολόγηση των μαθητών» ακούγεται ως απειλή προς τα παιδιά, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς. Αξιολόγηση, λοιπόν, παντού! Να το χωνέψουν και τα παιδάκια! Μα με τόση αξιολόγηση γύρω μας, γιατί πάει από το κακό στο χειρότερο η ζωή των ανθρώπων;

Το χάπι πρέπει να χρυσωθεί.

Γράφεται πως στόχος είναι «η σταδιακή γενίκευση του θεσμού των Ολοήμερων Δημοτικών Σχολείων με Ενιαίο Αναμορφωμένο Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ). Καθόλου τυχαία, δεν υπάρχει καμιά άλλη αναφορά στο ολοήμερο. Ήδη ο θεσμός πνέει τα λοίσθια. Όταν ο υπουργός προαναγγέλλει το ανέβασμα της «μελέτης» στην πρωινή ζώνη, μάλλον επισημοποιείται η κατεύθυνση που ισχύει από φέτος, να μην υπάρχει δηλαδή δάσκαλος ολοήμερου. Αυξάνοντας την παραμονή όλων των μαθητών στο σχολείο (δεν βγαίνουν αλλιώς οι εξαγγελίες) στα πρότυπα των σχολείων ΕΑΕΠ (που έχουν οδηγήσει σε παροξυσμό μαθητές και εκπαιδευτικούς), θα προσπαθήσουν να αμβλύνουν τις αντιδράσεις στη διάλυση του θεσμού.

Η περίφημη σύνδεση του Νέου Δημοτικού με το Κοινωνικό Σχολείο του Λοβέρδου θα περιέχει, λένε, μπόλικη άθληση, αγωγή υγείας, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση (κατά το πρότυπο διαπόμπευσης οροθετικών γυναικών;) και περιβαλλοντικά προγράμματα για τη αειφορία. Στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης το Νέο Δημοτικό θα πραγματεύεται θέματα για την οικογένεια και την τοπική κοινωνία, το χουλιγκανισμό και τη βία, την παχυσαρκία, τον σχολικό εκφοβισμό... Με λίγα λόγια, το σύστημα εμπλουτίζει την παρέμβασή του στον βασικό ιδεολογικό του μηχανισμό, την εκπαίδευση. Στις σημερινές συνθήκες φασιστικοποίησης, δεν πρέπει να προσπερνιέται το γεγονός της αντιδραστικοποίησης του περιεχομένου της διδασκαλίας, που χρησιμοποιεί ως όχημα διάφορες μέθοδες διδασκαλίας που πλασάρονται ως πρωτοποριακές.

Λειτουργία με ψίχουλα, διάλυση εργασιακών σχέσεων και κατηγοριοποίηση σχολείων.

Οι «προσπάθειες» του Λοβέρδου να αλλάξει η αναλογία 1 προς 10 στους διορισμούς στην εκπαίδευση, είναι γραφικές. Είναι φανερό πως στα πλαίσια των μηδενικών διορισμών θα πρέπει να καλυφτεί το πρόγραμμα όπως όπως με τους εναπομείναντες εκπαιδευτικούς. Οι ειδικότητες που θα περιπλανιούνται σε μισή ντουζίνα σχολεία, θα πρέπει να κλείσουν όσες «τρύπες» μπορούν. Στις σημερινές συνθήκες, η παραμικρή αλλαγή στις ώρες μαθημάτων μπορεί να δημιουργήσει άλλη μια δεξαμενή υπεράριθμων στα πρότυπα της δευτεροβάθμιας, που θα ψάχνουν εναγωνίως να καλύψουν ωράριο για να αποφύγουν την υποχρεωτική απόσπαση και τη διαθεσιμότητα. Το Νέο Δημοτικό θα πρέπει να λειτουργήσει με λιγότερους και πιο ευέλικτους εργασιακά εκπαιδευτικούς. Αυτό δηλώνεται ανοιχτά και καθαρά.

Επικίνδυνη εξέλιξη είναι η «δυνατότητα μερικής διαμόρφωσης των προγραμμάτων από τη σχολική μονάδα, με βάση τις ανάγκες, τις δυνατότητες, τις ιδιαίτερες συνθήκες…Τις ώρες που είναι αναγκαίες, το εύρος ή τη δυσκολία των προγραμμάτων σπουδών, θα τις καθορίσει κάθε σχολική μονάδα σε συνεργασία με τον σύμβουλο…». Δηλαδή, υπάρχουν σχολεία που έχουν κάποιες δυνατότητες και κάποια που έχουν άλλες. Κάποια σχολεία θα έχουν Χ αριθμό ωρών και κάποια άλλον. Η δυσκολία των προγραμμάτων σπουδών μπορεί να αλλάζει από σχολείο σε σχολείο, δηλαδή θα υπάρχουν τα εύκολα και τα δύσκολα! Με απλά λόγια, η κυβέρνηση εισηγείται την κατηγοριοποίηση των σχολείων. Ταυτόχρονα, προσπαθεί να βρει ένα τρόπο να λειτουργήσει όπως να ’ναι τα σχολεία με τους λίγους εκπαιδευτικούς που θα μείνουν. Οι μουσικοί θα διδάσκουν γυμναστική, οι δάσκαλοι μουσική ή ότι άλλο συνδυασμό εγκρίνει-υποδείξει ο σύμβουλος. Άλλωστε, κατά τον Λοβέρδο, υπάρχουν δευτερεύουσες ειδικότητες που μπορούν να τις διδάξουν κι άλλοι! Φυσικά, επειδή ένα βασικό πρόγραμμα πρέπει να βγει, κάπου εδώ μπορεί να κρύβονται οι υποχρεωτικές υπερωρίες και η διεύρυνση ωραρίου. Φυσικά, τα σχολεία θα αξιολογηθούν και θα λογοδοτήσουν για την αποτελεσματικότητάς τους.

Διοίκηση ισχυρή, ιεραρχία παντού!

Ανακοινώνεται «αλλαγή στο πρότυπο διοίκησης τόσο της σχολικής μονάδας όσο και γενικότερα στο επίπεδο Περιφέρειας και Διεύθυνσης». Είναι φανερό πως πρέπει να λυθούν τα χέρια των στελεχών για να λειτουργήσουν ανεμπόδιστα στο θέμα της αξιολόγησης, του ελέγχου. Οι Διευθυντές Εκπαίδευσης ισχυροποιούνται για να χειριστούν με μεγαλύτερη άνεση το προσωπικό. Θα δούμε αν θα μπουν σε νέα βάση οι τοποθετήσεις, μετακινήσεις ή οι αποσπάσεις.

Για τον ρόλο του εκπαιδευτικού δεν μασάνε λόγια αφού πρέπει να «αναλάβει την ευθύνη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, σεβόμενος ένα πλαίσιο αρχών που ορίζουν τα νομοθετικά κείμενα…». Η επιμόρφωση-συμμόρφωση θα αφορά «στις πρακτικές που συνοδεύουν τα νέα προγράμματα σπουδών…με διαρκή υποστήριξη στο έργο του και στην αλλαγή των αντιλήψεων σχετικά με την εκπαιδευτική πρακτική». Απλούστατα, ο εκπαιδευτικός είναι ελεύθερος να πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να υλοποιήσει τους νόμους τους.

Οι πάντες γνωρίζουν πως η «εύρυθμη λειτουργία των σχολείων» είναι ένα σύντομο ανέκδοτο. Οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό έχουν ως αποτέλεσμα να λειτουργούν το πρόγραμμά τους σε πλήρη ανάπτυξη κατά τα Χριστούγεννα. Κρύβοντας την πραγματικότητα, εισηγούνται την καθιέρωση κανονισμών λειτουργίας σχολείων που θα τα κάνει, τάχα, να δουλεύουν ως καλοκουρδισμένο ρολόι. Μάλιστα, τα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν σε αυτή την διαδικασία για «να εφαρμόσουν το μάθημα της κοινωνικής αγωγής». Κι επειδή, όπως λέει η εισήγηση, «το σχολείο είναι μικρογραφία της κοινωνίας, οφείλει να εκπαιδεύει και να διαπαιδαγωγεί σύμφωνα με τα πρότυπα και τις ανάγκες της δημοκρατικής κοινωνίας: προϋποθέτει κανόνες, όρια, κατανομή ρόλων και ευθυνών, ιεραρχική διάρθρωση της ομάδας»!!! Με απλά λόγια, αρχηγός-διευθυντής, υφιστάμενοι-εκπαιδευτικοί και μαθητές-μαθητευόμενοι υποτακτικοί.

Τα νηπιαγωγεία αναφέρονται στην εισήγηση αλλά οι αναφορές είναι γενικόλογες. Ο τρόπος που θα εφαρμοστούν οι αλλαγές πχ στη διοίκησή του, θα ξεκαθαρίζει όσο θα πλησιάζουμε προς την ψήφιση του νόμου.

Εισηγούμαστε αγώνα!

Όσο πλησιάζει η ψήφιση των μεταρρυθμίσεων στην πρωτοβάθμια, η κυβέρνηση θα απλώσει τα σχέδιά της και την προπαγάνδα της. Επειδή ζούμε σε περίοδο που η διάλυση της δωρεάν εκπαίδευσης είναι επιλογή της κυβέρνησης, που κάθε αλλαγή αυξάνει κι άλλο τους ταξικούς φραγμούς, που οι απολύσεις εκπαιδευτικών και η πειθάρχησή τους είναι διακηρυγμένος στόχος, δεν μπορούμε να παρακολουθούμε την κυβέρνηση να σχεδιάζει και να δρα ανενόχλητη.

Μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί δεν είναι μια μάζα που θα καταπιεί εύκολα το Νέο Σχολείο. Είναι ήδη καμένοι από ό,τι κάνει η κυβέρνηση. Αυτό που πρέπει να οργανωθεί είναι η αντίστασή τους. Αν η συνδικαλιστική ηγεσία είναι βυθισμένη σε προεκλογική ραστώνη διάρκειας, είναι στο χέρι των δυνάμεων που εξακολουθούν να έχουν αναφορά στο κίνημα, να ταράξουν τα νερά.