Βροχή προτάσεων “διάσωσης των ταμείων” από παντού Μια αναφορά στους στόχους των ΑΔΕΔΥ-ΟΛΜΕ και ΠΑΜΕ

Είναι γεγονός ότι το ζήτημα της ασφάλισης συμπυκνώνει πλήθος ιδεολογικών αφετηριών αλλά και πολιτικών ιεραρχήσεων και στοχεύσεων. Οι διάφορες πολιτικές δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά (για τις άλλες τα πράγματα είναι πιο προφανή) ξεδιπλώνουν πάνω στο ζήτημα αυτό, το σύνολο της ιδεολογικής και πολιτικής τους συγκρότησης. Για το ζήτημα του χαρακτήρα του κράτους, για τον απολογισμό της ιστορίας του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, για τις εκτιμήσεις τους για τη σημερινή φάση και περίοδο του ιμπεριαλιστικού - καπιταλιστικού συστήματος, για τον τρόπο που παράγεται κίνημα, για την επιλογή και ιεράρχηση στόχων, για την επιλογή και τον τρόπο επίτευξης κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών κλπ.

Τα τελευταία χρόνια (από την έναρξη εκδήλωσης της κρίσης), η οργάνωσή μας βρέθηκε με πολύ λίγες δυνατότητες πολιτικής συμμαχίας, συνεργασίας ή και απλής κοινής δράσης, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία της πάλαι ποτέ εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς βρέθηκε σε τελείως άλλα μονοπάτια προβληματισμού και στοχοθεσίας σε σχέση με τη δική μας οργάνωση.

Παρακάμπτοντας τη φάση του κινήματος και το επίπεδο συγκρότησης της εργατικής τάξης, κουβαλώντας όλα τα βαρίδια της ήττας του κομμουνιστικού κινήματος και εκτιμώντας λάθος την ιστορική περίοδο που διανύουμε είτε θεώρησε ότι θα κάνει αποτελεσματικό εισοδισμό (για να μείνει ένα τμήμα για πάντα εκεί) στον παραδοσιακό ρεφορμισμό (τον ηγετικό πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή που προερχόταν είτε από το ρεβιζιονιστικό ΚΚΕ είτε από το ρεβιζιονιστικό ευρωκομμουνιστικό ΚΚΕεσ.), είτε ότι θα “επιδράσει από τα αριστερά στις αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ”. Ο στόχος ήταν κοινός: Να “ανοίξει ο δρόμος σε μια φιλολαϊκή διέξοδο από την κρίση”.

Το σύνολο των δυνάμεων αυτών όλη αυτή την περίοδο χαρακτηρίστηκε από τις εξής αντιλήψεις και χαρακτηριστικά:

- Συνεχή κατάθεση εναλλακτικών υποτίθεται πολιτικών, τις οποίες χρειαζόταν μια κατάλληλη κυβέρνηση να ασκήσει. Οι προτάσεις έπεφταν βροχή. Και ο κυβερνητισμός... καταιγίδα.

- Αγνόηση της φάσης - ταξικής ρεβάνς στην οποία βρίσκεται το ιμπεριαλιστικό – καπιταλιστικό σύστημα και αντίστοιχη υποτίμηση της αποσυγκρότησης της εργατικής τάξης ως τάξης για τον εαυτό της.

- Μετεωρισμός ανάμεσα στην απελπισία μπροστά στις δυσκολίες και στην έπαρση και στην απώλεια μέτρου για την πραγματική τους εμβέλεια (ποιοτική και ποσοτική).

- Αναγόρευση του χρέους ως τον υποτιθέμενο κρίκο που θα ξεκλειδώσει εξελίξεις, λες και η επίθεση γίνεται επειδή υπάρχει το χρέος ή ότι υπάρχει η εργατολαϊκή πολιτική εξουσία που θα διαχειριστεί τη μονομερή διαγραφή του χρέους.

- Συνακόλουθος οικονομισμός στην ερμηνεία της επίθεσης και, άρα, και του απαιτούμενου πλαισίου απάντησης από την πλευρά του κινήματος.

Ολα αυτά αποτέλεσαν προαπαιτούμενο από τη μεριά εκείνων των δυνάμεων πλαίσιο, που αντικειμενικά δεν είχε καμία σχέση με τα δικά μας εργαλεία ανάλυσης της κατάστασης, με τις δικές μας κινηματικές κατευθύνσεις. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι τα προεόρτια του προβλήματος τα είχαμε αντιμετωπίσει ένα διάστημα πριν, στην προηγούμενη αντιασφαλιστική επίθεση. Το αντίστοιχης λογικής (με το χρέος) “αίτημα” ήταν το “φέρτε πίσω τα κλεμμένα”. Που, από κάποιους (πιο... επεξεργασμένους) συνοδευόταν από πληθώρα... μεταβατικών μέτρων που θα έσωζαν τα ταμεία.

Εχουμε την άποψη ότι όλη αυτή η λογική έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα από την κατάρρευση του υποτιθέμενου εγχειρήματος ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και -μαζί με αυτό- και όλης της κυβερνητικής, αντιφατικής και μεταβατικής προτασεολογίας. Κάτι τέτοιο ωστόσο δε φαίνεται στον ορίζοντα. Οι ίδιες δυνάμεις επιμένουν στην ίδια λογική, η οποία – είτε το θέλουν είτε όχι- καταλήγει στην ανάγκη διατύπωσης συνδιαχειριστικών προτάσεων.

Ετσι λοιπόν, στο πλαίσιο πάλης των ΑΔΕΔΥ-ΟΛΜΕ (αντιγραφή το ένα του άλλου), διαβάζουμε:
“Οι αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, αντί να λύνουν τα προβλήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, τα οξύνουν και τα εδραιώνουν. (Σημ. δική μας: Δηλαδή ποια είναι τα προβλήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης αν όχι οι... αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων;)...
... Οι εναλλακτικές πολιτικές πρέπει να διορθώνουν τις υπάρχουσες παθογένειες...
... Να διασφαλίσουμε διαχρονικά το δημόσιο, αναδιανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης...
... Να θεσμοθετηθούν η ενίσχυση της γενικότερης επιχειρησιακής ικανότητας, της μηχανοργάνωσης και της στελέχωσης των ασφαλιστικών ταμείων και των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών (ΣΕΠΕ, ΕΥΠΕΑ κ.λπ.), η πλήρης νομική και υπηρεσιακή κάλυψη των ελεγκτών από ασύδοτους εργοδότες, η κωδικοποίηση και απλούστευση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, με στόχο να θεσπιστεί Κώδικας Ασφαλιστικού Δικαίου, η έκδοση χρηστικού ασφαλιστικού οδηγού και η προώθηση μιας μεγάλης δημόσιας καμπάνιας ενημέρωσης των εργαζομένων για τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την ανασφάλιστη εργασία και την εισφοροδιαφυγή.
... Επιστροφή των κλεμμένων στα ασφαλιστικά ταμεία...
... Φορολογική δικαιοσύνη με την φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου και του μεγάλου πλούτου και την ελάφρυνση και απαλλαγή των χαμηλών εισοδημάτων...
... Κρατική χρηματοδότηση που θα καλύπτει τις ανάγκες του ασφαλιστικού συστήματος για την απονομή αξιοπρεπών συντάξεων, και θα προέρχεται από τη φορολόγηση των μεγάλων κερδών και του πλούτου, από συμπληρωματικούς δημόσιους πόρους και νέες πηγές χρηματοδότησης που δε θα επιβαρύνουν τους εργαζόμενους και από την επιστροφή στα Ταμεία των αποθεματικών που λεηλατήθηκαν διαχρονικά από τις κυβερνήσεις, την εργοδοσία και τις τράπεζες...
...Διαγραφή του δημοσίου χρέους της χώρας, ώστε να υπάρξουν οι αναγκαίοι δημόσιοι πόροι για την χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, των κοινωνικών πολιτικών και της ανάπτυξης...”

Είμαστε σίγουροι ότι τα παραπάνω θα φαντάζουν εξόχως προωθημένα από το σύνολο σχεδόν των δυνάμεων της Αριστεράς. Ανακεφαλαιώνουμε, λοιπόν: Σύμφωνα με την ΑΔΕΔΥ, το Ασφαλιστικό Σύστημα έχει πρόβλημα και παθογένειες, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν... διαχρονικά (μιας και πρόβλημα είναι οικονομικό, χρειάζεται μάλλον κατά την ΑΔΕΔΥ μια μακροοικονομική παρέμβαση). Αυτή η αντιμετώπιση θα γίνει με μια σειρά θεσμικών μέτρων που θα πάρει και θα εφαρμόσει μια κυβέρνηση, η οποία θα επιστρέψει τα κλεμμένα, θα βρει νέες πηγές χρηματοδότησης και θα φορολογήσει το μεγάλο κεφάλαιο. Και το αναγκαίο κερασάκι και μεγάλη... επιτυχία που πέρασε (φανταζόμαστε) στο πλαίσιο η ριζοσπαστική Αριστερά: Η διαγραφή του δημόσιου χρέους της χώρας...

Και αν νομίζετε ότι τελειώσαμε, κάνετε λάθος. Δε λείπει από το πλαίσιο της ΟΛΜΕ και το “Ανώτατο όριο μαθητών 20 στα τμήματα γενικής παιδείας, 15 στην κατεύθυνση και 10 στα εργαστήρια”! Εμ, τι, μισά θα είναι τα κυβερνητικά προγράμματα;;

Αν, όμως, οι ΑΔΕΔΥ-ΟΛΜΕ έχουν πλήρες κυβερνητικό πρόγραμμα, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά και στους στόχους πάλης του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών. Παρακάμπτοντας το πλήθος (και για κάποια και την ποιότητα) εκπαιδευτικών αιτημάτων (“κάλυψη όλων των κενών”, “ενιαίο 12χρονο”, “καμιά τάξη πάνω από 20 παιδιά” κοκ), πλήθος που ειλικρινά δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τη στιγμή που πρέπει να δοθεί μια τεράστιας σημασίας μάχη για το ασφαλιστικό, έχουμε και λέμε:
“Να πληρώσουν το κράτος και η μεγαλοεργοδοσία για τα ελλείμματα στα Ταμεία, αυτοί που τα λήστεψαν. ΟΧΙ στην περικοπή κατά 50% του «μερίσματος» του ΜΤΠΥ που αποτελεί προαναγγελία κατάργησης των επικουρικών συντάξεων.
Κάλυψη, με κρατική χρηματοδότηση, του συνόλου των απωλειών των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων και των απωλειών από το κούρεμα (PSI) με ευθύνη του κράτους και της εργοδοσίας.
Επιστροφή των ταμειακών αποθεματικών με τα οποία η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ με πράξη νομοθετικού περιεχομένου πλήρωσε τις δόσεις προς το ΔΝΤ «στην ώρα τους». Απόσυρση των αποθεματικών των Ταμείων από κάθε λογής «τζόγο».”

Δηλαδή, το παραπάνω πλαίσιο τι διαφορετικό έχει στην ιδεολογικοπολιτική βάση του από το πλαίσιο της ΑΔΕΔΥ; Πιο σεμνά, είναι αλήθεια, από την ΑΔΕΔΥ, και το ΠΑΜΕ συνδέει τα δικαιώματα με απαραίτητα, υποτίθεται, μέτρα χρηματοδότησης των ασφαλιστικών ταμείων. Κι εδώ (με άλλα λόγια) το... οικονομικό πρόβλημα των Ταμείων, κι εδώ η επιστροφή των κλεμμένων, κι εδώ (πάλι με άλλα λόγια) η φορολόγηση του κεφαλαίου, κι εδώ, συνολικά το “πού θα βρείτε τα λεφτά”. Δε θεωρούμε, άλλωστε, καθόλου τυχαίο που το ΚΚΕ δεν απάντησε με πολιτικό τρόπο στην πρόταση “πολιτικού συντονισμού κοινής δράσης” της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πρόταση που έβαζε τα ίδια ακριβώς ζητήματα. Γεγονός που δείχνει ότι οι ιδεολογικοπολιτικές τους βάσεις είναι πολύ λιγότερο διαφορετικές από όσο θέλουν να λένε ότι είναι...

Για να ανακεφαλαιώσουμε τη δική μας άποψη

Τα δικαιώματα στην ασφάλιση – περίθαλψη αποτέλεσαν κατακτήσεις του εργατικού – λαϊκού κινήματος του προηγούμενου αιώνα όταν η αγωνιστική – ταξική του κατεύθυνση ήταν ισχυρή. Τα δικαιώματα αυτά αποτελούν έναν από τους βασικούς πυλώνες που καθορίζουν τη ζωή ενός εργαζόμενου μαζί με το εισόδημα και τις εργασιακές σχέσεις. Οι κατακτήσεις αυτές έχουν μπει εδώ και χρόνια στο στόχαστρο όχι, όπως ισχυρίζονται, επειδή το ασφαλιστικό σύστημα δεν έχει διαθέσιμα και τα ταμεία νοσούν. Αρα, πρόβλημα έχουν τα ασφαλιστικά δικαιώματα και όχι τα ταμεία. Η εγγύηση των δικαιωμάτων αυτών δεν μπορεί να είναι διαχρονική γιατί υπόκειται στην έκβαση της ταξικής πάλης.

Οι εργαζόμενοι και η εργατική τάξη δεν έχουν ούτε την πολιτική ούτε καν την κυβερνητική εξουσία. Δεν έχει κανένα νόημα να αγχώνονται να προτείνουν τον τρόπο (λες και θα ακουστούν) με τον οποίο ο αντίπαλος θα μπορέσει να ικανοποιήσει το αίτημά τους. Για το μόνο που πρέπει να αγχώνονται είναι για το πώς θα δυναμώσουν να πετύχουν νίκες.

Το αν τα Ταμεία έχουν αποθεματικά είναι άσχετο με τις παροχές που δίνουν. Με τον ίδιο (από πολιτική άποψη) τρόπο που μια καπιταλιστική επιχείρηση δε χαρακτηρίζεται από αναλογία κερδών και παροχών στους εργάτες. Ακόμα και αν τα Ταμεία είναι στεγνά, το σύστημα μια χαρά θα έβρισκε τους απαραίτητους πόρους αν πιεζόταν από ένα ισχυρό κίνημα και αν θεωρούσε ότι πρέπει να παραχωρήσει κάτι πριν χάσει περισσότερα.

Η μεταφορά, στο έδαφος του καπιταλισμού, του κέντρου βάρους της συζήτησης από το ζήτημα “δικαίωμα” στο ζήτημα “μηχανισμός που παρέχει το δικαίωμα” όχι μόνο είναι αποπροσανατολιστική, αλλά είναι και σοβαρό λάθος. Αλλο η πάλη για δημοκρατικά δικαιώματα και άλλο ο στόχος μιας “δημοκρατικής αστυνομίας”. Αλλο η πάλη για δικαιώματα στις δωρεάν σπουδές και άλλο ο στόχος για ένα λαϊκό σχολείο.

Κλεμμένα δεν είναι μόνο τα PSI και τα χρηματιστήρια και τα μηδενικά επιτόκια κλπ. Κλεμμένο είναι κάθε ευρώ κέρδους της κεφαλαιοκρατίας, κάθε δευτερόλεπτο που συνεχίζει να υπάρχει. Κλεμμένο είναι και κάθε ευρώ και δραχμή “εργοδοτικής” εισφοράς. Μήπως αντί για "αυξήσεις μισθών" θα έπρεπε να ζητήσουμε "επιστροφή των κερδών του κεφαλαίου από όταν αυτό υπάρχει"; Και γιατί αν το κράτος “επιστρέψει” στα Ταμεία ένα ποσό (τα χρηματοδοτήσει δηλαδή), αυτό σημαίνει ότι ταυτόχρονα θα “επιστρέψει” ασφαλιστικές κατακτήσεις;

Το μπλοκ αιτημάτων “φέρτε πίσω τα κλεμμένα”, “βρείτε χρήματα από εκεί” κλπ για να είναι συνεπές απαιτεί κι ένα μηχανισμό διαχείρισης. Στο τέλος αυτού του δρόμου “αιτημάτων” δεν μπορεί να είναι τίποτα διαφορετικό από την “αριστερή κυβέρνηση” και τον “εργατικό έλεγχο”. Κι αν αυτό είναι αναμενόμενο για την ΑΔΕΔΥ, το ΠΑΜΕ που δηλώνει ότι έχει ξεκόψει από τον κυβερνητισμό και το ρεφορμισμό είναι εκείνο που θα πρέπει να μας πει ποιος κρατικός μηχανισμός θα εγγυηθεί ότι τα χρήματα των ταμείων δε θα “ξαναφαγωθούν” και θα καταλήξουν στους εργαζόμενους και συνταξιούχους.

Είναι διαφορετικό πράγμα η πολιτική καταγγελία και η έκθεση των πεπραγμένων του αντιπάλου μέσω της επισήμανσης ότι “αυτοί που έκλεψαν τα ταμεία κλαίγονται ότι είναι άδεια”, είναι διαφορετικό πράγμα η γενική κατεύθυνση που βάζει κανείς στο κίνημα ("ασφάλιση περίθαλψη για όλους") και είναι διαφορετικό πράγμα το αίτημα ("να αποσυρθεί το αντιασφαλιστικό σχέδιο", "να καταργηθούν οι προηγούμενοι αντιασφαλιστικοί νόμοι", "αυξήσεις στις συντάξεις και στους μισθούς" κλπ.). Η πολιτική καταγγελία αποτελεί προπαγανδιστικό εργαλείο, η γενική κατεύθυνση εισάγει οραματικά στοιχεία και δείχνει την “ομπρέλα” κάτω από την οποία κανείς εξειδικεύει και το αίτημα αποτελεί την αιχμή που κινεί τις μάζες, την αιχμή ενός αγώνα, μια αιχμή της οποίας η τύχη κρίνει τη νίκη ή την ήττα του.

Οσο μας αφορά, λοιπόν, θέλουμε να συμβάλουμε στο να ξεκαθαρίζει ο εργαζόμενος λαός τι και γιατί συμβαίνει. Ποιος είναι απέναντί του και τι πραγματικά αποτελεί δικό του πρόβλημα και τι του έχει φυτευτεί στο μυαλό από τον αντίπαλο για να τον μπερδέψει. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν τσιμπάμε στην κυρίαρχη προπαγάνδα, η οποία θεωρούμε ότι δημιουργεί δυσανάλογα μεγάλες πιέσεις και -ουσιαστικά- τάσεις “απολογίας” σε διάφορες δυνάμεις της Αριστεράς. Οι οποίες, με τη σειρά τους, αναπαράγουν τη σύγχυση γύρω από το βασικό ζήτημα ότι τα πάντα κρίνονται από τον πραγματτικό συσχετισμό.

Και μια οφειλόμενη σύντομη απάντηση: Στην κοινή εκδήλωση των Αγωνιστικών Κινήσεων Εκπαιδευτικών και της Ταξικής Πορείας, μας έγινε από τα Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης η κριτική ότι δίνουμε πολύ βάρος και πολιτικοποιούμε ιδεολογικά ζητήματα. Σε σχέση με αυτό, θέλουμε να υπογραμμίσουμε δύο σημεία:

Το πρώτο είναι ότι η ιδεολογική βάση των ζητημάτων αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία παράγει κανένας την αντίστοιχη πολιτική γραμμή, αν συνεκτιμήσει κιόλας την τρέχουσα περίοδο. Για παράδειγμα η μ-λ άποψη για την ταξική φύση του κράτους παράγει απολήξεις καθημερινής πολιτικής παρέμβασης, στοχοθεσίας και αντιπαράθεσης.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι -αντίθετα με την κριτική- θεωρούμε ότι το “φέρτε πίσω τα κλεμμένα” λειτουργεί σήμερα, πολιτικά παραλυτικά στο ξεδίπλωμα μαζικού κινήματος αντίστασης και διεκδίκησης γιατί δημιουργεί την εντύπωση ότι η συντριβή των ασφαλιστικών κατακτήσεων γίνεται επειδή κάποιοι τα έφαγαν, ή έστω τα κακοδιαχειρίστηκαν. Δε θεωρούμε, άλλωστε καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχεται το αίτημα αυτό γιατί, ακριβώς, εξυπηρετεί τη ρητορική του ότι οι συντάξεις σφαγιάζονται γιατί “τα έφαγαν οι προηγούμενοι”.