ΜΕ ΟΠΟΙΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΚΑΘΙΣΕΙΣ ΤΕΤΟΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΘΑ ΜΑΘΕΙΣ;

ΜΕ ΟΠΟΙΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΚΑΘΙΣΕΙΣ ΤΕΤΟΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΘΑ ΜΑΘΕΙΣ;

Με όποιο δάσκαλο καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις;

Φυσικά, απαντούν οι περισσότεροι. Ίσως να απορούν πώς τίθεται τέτοιο ερώτημα. Η παροιμία στο τέλος δεν έχει ερωτηματικό.

Αναμφίβολα οι παροιμίες λένε αλήθειες και αποτυπώνουν την ικανότητα του λαού να συμπυκνώνει σε λίγες λέξεις την πολύτιμη πείρα του. Το λάθος γίνεται όταν κάποια από αυτές αυτονομείται, αποκόβεται από τις υπόλοιπες και στέκεται πάνω απ’ όλες ως απόλυτη αλήθεια. Άντε μετά να αναμετρηθείς μαζί της.

Στις 5 του Οκτώβρη όλα τα φώτα στράφηκαν στον δάσκαλο.

Με ποιήματα, γνωμικά, εμπειρίες, αναλύσεις του έπλεξαν το εγκώμιο. Πομπώδη και βαρύγδουπα λόγια έτυχαν θερμού χειροκροτήματος.

Και τι δε γράφτηκε!

Διαβάσαμε ότι «ο δάσκαλος είναι πάνω απ’ όλα παιδαγωγός». Χωρίς καμία επεξήγηση. Όσοι το γράφουν θεωρούν την παιδαγωγική ουδέτερη επιστήμη;

Επαναλήφθηκε ότι «ο δάσκαλος είναι λειτουργός» και οφείλει με αυταπάρνηση να εκτελεί καθήκοντα και να υπηρετεί «υψηλούς στόχους»! Ότι, ανεξαρτήτως συνθηκών, πρέπει «να μάθει στα παιδιά την τέχνη της ζωής»!

Κάτω απ’ τις μεγάλες κουβέντες, η λέξη απλώνει βαθιές ρίζες μέσα στο σύστημα, εμφανίζει ως φυσικό τον αστικό καταμερισμό εργασίας, αποδέχεται τον διαχωρισμό πνευματικής και χειρωνακτικής δουλειάς.Δεν έχει τίποτα το προοδευτικό μέσα της.

Ναρκώνει γλυκά τον δάσκαλο και του πριονίζει τα πόδια. Τον απομονώνει, του στερεί τους συμμάχους, αφού δεν είναι σαν τους άλλους.

Ας προσγειωθούμε στην πραγματικότητα. Ας μπούνε στην άκρη όλα αυτά. Ο δάσκαλος είναι απλά εργαζόμενος σαν όλους τους άλλους κι έχει δικαιώματα.

Δε φτάνει που είναι κακοπληρωμένος, που του λένε ότι τον μισό χρόνο κάθεται, τον γεμίζουν αυταπάτες για να μην αντιδρά, τον δουλεύουν κολακεύοντάς τον για να αναλάβει τις ευθύνες άλλων.

Αν στα χέρια των δασκάλων χτίζεται το αύριο του κόσμου, αν ο δάσκαλος είναι αυτός που εμπνέει, που δίνει κίνητρα, που πλάθει συνειδήσεις, που μεταλαμπαδεύει τη γνώση, που καθορίζει την πρόοδο του μαθητή, που είναι το ψυχολογικό του στήριγμα, τότε χρειάζεται έλεγχο και αξιολόγηση επειγόντως. Φταίει για την αμάθεια, την αποτυχία και την απογοήτευση της νεολαίας!

«Το σύστημα διδασκαλίας είναι η διδασκαλία του συστήματος» βροντοφώναζαν οι Γάλλοι φοιτητές τον Μάη του ’68. Πιο απλά, το αστικό σχολείο ούτε θα αλλάξει ούτε θα ανατραπεί από μέσα, από κάποια εναλλακτική διδακτική μεθοδολογία.

Σημαντική μερίδα της εκπαιδευτικής αριστεράς διαφωνεί με το σύνθημα. Έτσι λένε τα γραπτά της. Αν πιστεύει πως ο δάσκαλος με την κατάλληλη προσέγγιση, την προοδευτική και μαχητική του στάση μπορεί να αμβλύνει ή και να ανατρέψει τις αρνητικές πλευρές του σημερινού σχολείου, πώς θα το φωνάξει; Να προσθέσει στο τέλος «ναι μεν, αλλά όχι πάντα»;

Καθόλου δεν είναι αδιάφορο δίπλα σε ποιον δάσκαλο θα καθίσει κάποιος. Κάθε άνθρωπος διδάσκει τον εαυτό του, την προσωπικότητά του. Διδάσκει με το παράδειγμά του, με τη γλώσσα του σώματός τους. Ο υποταγμένος διδάσκει υποταγή, ο σεμνός τη σεμνότητα και αισιόδοξος αισιοδοξία. Πάντα όμως μετρούν οι συνθήκες.

Η διδακτική σπορά εντός σχολείου εξαρτάται από την κατάσταση που επικρατεί εκτός. Σε εποχές που το σχολείο ήταν ιδιαίτερα αυταρχικό και αντιδραστικό, που τα βιβλία έγραφαν για τον συμμοριτοπόλεμο, την Κόκκινη Μηλιά και τη σκλάβα Βόρειο Ήπειρο, το εργατικό αριστερό κίνημα στήριζε τη νεολαία να αντέχει τη βέργα του δασκάλου και τη βία της αστυνομίας. Της έδινε κίνητρα να διαβάσει και να μάθει, τη διαπαιδαγωγούσε με συντροφικότητα, την μπόλιαζε με τα ιδανικά του. Αν το κίνημα απουσιάζει, όπως σήμερα, τότε ο προοδευτικός σπόρος που ρίχνει κάποιος δάσκαλος δεν καρπίζει εύκολα.

Αν ψάχνει κάποιος καλό δάσκαλο, ας αναζητήσει το κίνημα.

Η κυβέρνηση σύντομα θα ψηφίσει νόμο για την εκπαίδευση. Τότε θα κοπούν και τα παινέματα και τα δουλέματα και θα αρχίσουν τα ζόρια.

Ο δάσκαλος πρέπει να βγει απ’ το σχολείο. Έξω, στον δρόμο του αγώνα, εκεί που βρίσκονται οι λύσεις.

Να μπει στη διαδήλωση. Να διδάξει με το αγωνιστικό του παράδειγμα.

Β.Δ.